Donderdag 23 juni heeft de finale van het circulaire project plaatsgevonden. Tijdens deze middag, waar circulariteit en duurzaamheid centraal stond, lieten leerlingen van vier Rotterdamse scholen en vier regionale bedrijven zich van hun beste kant zien.
Binnen het circulaire project zijn de leerlingen van klas 2 van vier Rotterdamse scholen de strijd met elkaar aangegaan. De scholen werkten binnen het project samen met verschillende regionale opdrachtgevers uit het bedrijfsleven die circulariteit hoog in het vaandel hebben staan. De leerlingen kregen de opdracht om een duurzame/circulaire oplossing te bedenken voor een probleem of vraagstuk van het bedrijf. Tijdens de finale presenteerden de winnaars van de deelnemende scholen (STC Westzeedijk, Roncalli Mavo, TooropMavo en STC Antonie Fokkerweg) hun oplossing en kwamen ook de bedrijven aan het woord om hun kijk op duurzaamheid met de leerlingen en het publiek te delen.
Na afloop van de presentaties werd de winnaar bekend gemaakt. Het was ontzettend lastig voor de jury om een winnaar te kiezen, omdat er allemaal mooie oplossingen door de leerlingen aangedragen waren. Daarnaast toonde de jury bewondering voor de wijze waarop de leerlingen het onderwerp circulariteit zich eigen gemaakt hebben en er mee aan de slag gegaan zijn. De jury gaf aan geïnspireerd te zijn geraakt door de leerlingen en dat zij, met het oog op een duurzame toekomst, het ontzettend belangrijk vinden dat de jeugd dit onderwerp omarmd. Uiteindelijk maakte Said Bentarcha bekend dat de leerlingen van de Roncalli Mavo de wisseltrofee gewonnen hadden. Hij liet weten dat de leerlingen met hun thee gemaakt van snoeiafval ‘sfeer’ hadden weten te geven aan duurzaamheid.
De middag startte met een presentatie door de gemeente. De gemeente heeft verschillende doelen op het gebied van duurzaamheid en circulariteit. De doelen van de gemeente zijn o.a.:
De rol van de gemeente daarbij is het voor iedereen in de stad zo makkelijk en aansprekend mogelijk te maken om mee te kunnen doen aan een duurzame en circulaire stad van de toekomst.
Middels verschillende stellingen ging de gemeente de dialoog aan met de zaal. Vanuit de zaal kwamen oplossingen om plastic zwerfaval tegen te gaan. De gemeente zou Rotterdammers en bedrijven kunnen aanmoedigen om mee te doen. Daarnaast kwamen er terechte vragen uit de zaal. Waarom is er een milieuzone voor autoverkeer in de stad ingesteld, terwijl een vrachtschip net zo vervuilend is als alle auto’s bij elkaar? Waarom moet de last op dat gebied bij de burgers komen te liggen?
Na de gemeente kwamen de leerlingen van het STC (Antonie Fokkerweg) aan het woord. Zij hadden een oplossing bedacht voor het recyclen van plastic. Ze hadden plasticdoppen ingezameld, die ze vervolgens hebben gesmolten in bakpapier onder een tosti-ijzer. Vervolgens hebben ze het gesmolten plastic in een zelfgemaakte mal gegoten om er nieuwe producten van te maken, zoals bijvoorbeeld een pennenbak of een frisbee. De leerlingen lieten d.m.v. foto’s het proces van het maken van de plastic producten zien. Ook kon de jury (bestaande uit Said Bentarcha, Willem Kemmers, Erik Forsten en Vincent Doedee) de producten die de leerlingen meegenomen hadden zien en voelen.
Na de presentatie van het STC kwam Vincent Doedee van Skoon aan het woord. Vincent had een doos sportschoenen meegenomen, die hij gebruikte om zijn visie op circulariteit uit te leggen. Door middel van het stellen van gerichte vragen aan een leerling werd zijn kijk op duurzaamheid en circulariteit duidelijk. Kan jij voorlezen wat er op de doos staat? Op de doos staat dat de schoenen duurzaam zijn geproduceerd. Maar weten we ook waar de grondstoffen vandaan komen? Weten we onder welke omstandigheden de schoenen in elkaar gezet zijn? Als je de schoenen koopt zijn ze van jou. Maar als ze opgedragen zijn, heeft het bedrijf geen verantwoordelijkheid meer en zijn ze van jou. Een bedrijf zou de materialen die ze met hun producten in omloop brengen weer terug moeten nemen, zodat er geen afval ontstaat. Dit was een interessante kijk op circulariteit die de zaal aan het denken zette. De leerling die hielp door de vragen te beantwoorden, kreeg niet alleen applaus, maar mocht de schoenen ook mee naar huis nemen.
De leerlingen van de TooropMavo hadden een video opgenomen en op internet geplaatst om hun product te presenteren. Daarnaast hadden ze een prototype meegenomen dat ze aan de jury konden tonen. Het product was gericht op het inzamelen van verpakkingsmaterialen die in afhaalrestaurants worden gebruikt, zoals bijvoorbeeld de plastic bakjes waar het eten in verpakt is. Consumenten konden de bakjes in het apparaat plaatsen en kregen daar vervolgens een kleine vergoeding voor. De bakjes kunnen vervolgens opnieuw gebruikt worden of er kunnen nieuwe producten van gemaakt worden.
De TooropMavo kreeg de opdracht van het bedrijf Houweling uit Bleijswijk. Een bedrijf met een lange historie dat zich heeft gespecialiseerd in het ontwerpen en ontwikkelen van verpakkingsmaterialen. Duurzaam denken zit in het DNA van het bedrijf. Een groot deel van hun verpakkingen bestaat uit gerecycled materiaal. Houweling gebruikt o.a. visnetten die in de oceaan achtergelaten zijn om nieuwe materialen van te maken. Ook wordt plastic door het bedrijf gerecycled. Het vloeibaar maken van het plastic gebeurt bij Houweling niet zoals bij de leerlingen van het STC met een tosti-ijzer, maar met grote machines en grote mallen. Ondanks de grotere apparaten is het principe echter hetzelfde.
Op het STC-Westzeedijk hadden de leerlingen gewerkt aan het inzamelen en scheiden van afval. Ze hadden een compacte machine bedacht op zonne-energie, die afval kan scheiden in GFT, metaal, glas, plastic. De machine moest daarbij rekening houden met het gewicht en de dichtheid van de producten. Daarnaast kon een magneet de metalen eruit filteren. De machine zou gebruikt kunnen worden door bijvoorbeeld een flat of woonblok. De jury prees deze uitvinding vanwege het dichter bij de bewoners brengen van afvalscheiding. Nu gebeurt het op afstand, op grote schaal en komt daar veel energie bij kijken. Door het naar de bewoners te brengen in de vorm van dit apparaat wordt de betrokkenheid van bewoners bij het scheiden van afval vergroot.
Na het STC vertelde Said Bentarcha, van de Maasstad Regie Centrale, een inspirerend verhaal over circulariteit en transport. Wat Bentarcha wil meegeven aan de wereld en aan de leerlingen is: “Doe het samen”. Hij ziet mogelijkheden in het delen van vervoersmiddelen. Middels een digitaal platform kun je tegen een vergoeding van elkaars (duurzame) vervoersmiddel gebruik maken. Door niet allemaal een eigen vervoersmiddel te hebben kun je veel materialen besparen. Vanuit de zaal stelde een leerling de vraag waarom mensen goed om zouden gaan met het vervoersmiddel van een ander. De leerling weet uit eigen ervaring dat er niet altijd even goed omgegaan wordt met de gedeelde elektrische scooters die overal in de stad te zien zijn. Said legt uit dat wanneer het je eigendom is, je er goed mee omgaat. En als je weet van wie iets is, ga je er ook goed mee om. Ook dit is een interessante kijk op circulariteit en duurzaamheid.
De leerlingen van de Roncalli Mavo zijn aan de slag gegaan met de restproducten uit de tuinbouwsector. Willem Kemmers (van biobased Greenport West-Holland) was de opdrachtgever van de leerlingen van de Roncalli Mavo. Hij heeft laten zien dat het “afval” en de restproducten uit de tuinbouwsector steeds vaker op een duurzame, circulaire manier hergebruikt worden. Zo wordt er van tomatenstengels textiel en kunstleer gemaakt, van paprikaplanten worden Tiny houses gemaakt, van snoeiafval wordt compost gemaakt en van bloembollen wordt zelfs vodka gestookt. De leerlingen van de Roncalli Mavo hebben een thee ontwikkeld van restproducten. In de thee is snoeiafval verwerkt uit de tuinbouwsector, gemengd met citroen en laurier. De leerling hadden er van kartonnen restproducten een verpakking bij ontwikkeld. Natuurlijk kon de jury de thee ook proeven.
Binnen het circulaire project zijn 250 leerlingen op vier Rotterdamse middelbare scholen uitgedaagd om een duurzame/circulaire oplossing te bedenken voor een probleem van een bedrijf. Het circulaire project maakte onderdeel uit van ‘Sterk techniek onderwijs Rotterdam-Noord’. Bedrijven, scholen, docenten en ouders zijn trots op de Rotterdamse jongeren die deelnamen aan dit project en hun betrokkenheid bij het thema. De betrokkenheid van jeugd geeft veel hoop voor de toekomst van Rotterdam en de wereld.
